Μνημείο πεσόντων Μεραρχίας Acqui

Στην κορυφή του λόφου, στο Φανάρι, στα όρια της πόλης του Αργοστολίου βρίσκεται το Μνημείο των Πεσόντων Ιταλών.
Κατασκευάστηκε το 1978 στη μνήμη των Ιταλών που έχασαν την ζωή τους στην Κεφαλονιά, σε μια από τις χειρότερες σφαγές του Β’ Παγκοσμίου πολέμου: η Μεραρχία Acqui βρισκόταν στην Κεφαλονιά, όταν η Ιταλία συνθηκολόγησε εναντίον των μέχρι τότε συμμάχων της Γερμανών και αντιμετώπισε την οργή τους. Οι Ιταλοί της Μεραρχίας αρνήθηκαν να παραδοθούν στους Γερμανούς, αλλά προτίμησαν να τους αντιμετωπίσουν σε μάχη, παρόλο που δεν είχαν ελπίδες διαφυγής: όσοι δεν σκοτώθηκαν επί τόπου, αιχμαλωτίστηκαν.
Σχεδόν 10.000 Ιταλοί έχασαν την ζωή τους στην Κεφαλονιά: στις μάχες που κράτησαν δέκα μέρες, εκτελέσθηκαν από τους Γερμανούς αφού συνελήφθησαν, ενώ περίπου 3000 πνίγηκαν, όταν το πλοίο με το οποίο προσπαθούσαν να διαφύγουν έπεσε σε νάρκη ανοιχτά του νησιού. Στο σημείο “Casetta Rossa” (Κόκκινο Σπίτι) που βρίσκεται κοντά στο Μνημείο Πεσόντων Ιταλών, εκτελέσθηκαν 117 άτομα.
Στο Μνημείο Πεσόντων Ιταλών υπάρχει ένας λευκός σταυρός και δίπλα από αυτό τις επιγραφές, που στα ελληνικά και στα ιταλικά θυμίζουν στους επισκέπτες την φρίκη του πολέμου μέσα από την αυτοθυσία των Ιταλών.
Ετησίως γίνεται τελετή στο Μνημείο Πεσόντων Ιταλών, όπου παραβρίσκονται εκπρόσωποι της Ιταλίας αλλά και της Ελλάδας.

Μυκηναϊκοί Τάφοι Μαζαρακάτων

Οι κατασκευές δημόσιας ωφέλειας που θέλησαν να φτιάξουν οι Άγγλοι κατακτητές της Κεφαλονιάς, τον 19ο αιώνα οδήγησαν στην ανακάλυψη των μυκηναϊκών τάφων Μαζαρακάτων, του μεγαλύτερου μυκηναϊκού νεκροταφείου του Ιονίου, κοντά στην περιοχή Μαζαρακάτα, στην Λειβαθώ. Ο Ελβετός στην καταγωγή διοικητής De Bosset (γνωστός περισσότερο για την κατασκευή της Γέφυρας του Αργοστολίου που πήρε το όνομά του) το 1813 ανέσκαπτε την περιοχή για να εξοικονομήσει ασβεστόλιθο για την επίστρωση δρόμων.
Επί αγγλοκρατίας, παραβιάστηκαν τέσσερις από τους συνολικά δέκα επτά μυκηναϊκούς τάφους των Μαζαρακάτων και τα ευρήματα περιήλθαν στην κατοχή του De Bosset. Βρίσκονται έως σήμερα στο μουσείο Neuchâtel της Ελβετίας, όπου τα δώρισε.
Ο σπουδαίος Κεφαλονίτης αρχαιολόγος Παναγής Καββαδίας ασχολήθηκε με τους μυκηναϊκούς τάφους των Μαζαρακάτων το 1899 και μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, είχε ερευνήσει τους 4 τάφους που ανακάλυψε ο De Bosset και έφερε στο φως ακόμα άλλους 12. Ο 17ος τάφος ανακαλύφθηκε τυχαία το 1951 και ερευνήθηκε από τον επίσης Κεφαλονίτη αρχαιολόγο Σπύρο Μαρινάτο.
Οι μυκηναϊκοί τάφοι Μαζαρακάτων είναι λαξευμένοι στον φυσικό βράχο, υπόγειοι και δεν έχουν το ίδιο σχήμα και μέγεθος. Οι λάκκοι ενταφιασμού ποικίλουν επίσης. Καθώς κατά την Μυκηναϊκή περίοδο επικρατούσε το έθιμο της ανακομιδής, ο κάθε τάφος χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές. Τα σημαντικά κτερίσματα των ταφών εκτίθενται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου.

Μυκηναϊκός Τάφος Τζανάτων

Το 1992 στη θέση Μπρούτζι στα Τζανάτα ένα ακόμα εύρημα του μυκηναϊκού πολιτισμού ήρθε στο φως, από τον αρχαιολόγο Λάζαρο Κολώνα, επιβεβαιώνοντας για ακόμα μία φορά πόσο άνθησε το νησί εκείνη την περίοδο. Πρόκειται για ένα καλοδιατηρημένο θολωτό τάφο, ο οποίος είναι μοναδικός στο είδος του στη δυτική Ελλάδα εξαιτίας της καλής του κατάστασης και του μεγέθους του (ύψος 3,95 μέτρα και διάμετρος 6,80 μέτρα). Το εμβαδόν του ανέρχεται στα 250 τετραγωνικά μέτρα.
Τα αντικείμενα που αποκάλυψε η αρχαιολογική έρευνα μαρτυρούν πλούτο και προφανώς ανήκαν σε ευγενείς και άρχοντες που έχουν ταφεί εδώ. Υπολογίζεται πως εδώ έγιναν εκατοντάδες ταφές, μεταξύ του 1400 και του 1000 π.Χ. καθώς κατά την μυκηναϊκή εποχή, ο κάθε θολωτός τάφος χρησιμοποιούνταν για περισσότερους από έναν νεκρό. Τα κτερίσματα του μυκηναϊκού θολωτού τάφου των Τζανάτων και το ίδιο το οικοδόμημα, οδηγούν στο συμπέρασμα πως στην περιοχή υπήρξε ακμαίο μυκηναϊκό κέντρο. Πολλοί αρχαιολόγοι και ερευνητές, συνδέουν ή ακόμα και ταυτίζουν το κέντρο αυτό με την Ομηρική Ιθάκη.
Ο μυκηναϊκός θολωτός τάφος Τζανάτων είχε συληθεί ήδη κατά την αρχαιότητα. Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας στην Κεφαλονιά, καθώς φαίνεται, κατέπεσε τμήμα του θόλου, ενώ τότε ο τάφος είχε χρησιμοποιηθεί σαν κατάλυμα.
Τα ευρήματα, μεταξύ αυτών κοσμήματα, σφραγιδόλιθοι, πήλινα ειδώλια, αντικείμενα μικροτεχνίας, μικρός χρυσός αναθηματικός διπλός πέλεκυς, επίχρυσα κέρατα ταύρου και πολλά άλλα, εκτίθενται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου.